Al 13.000 jaar geleden woonden er jagers en verzamelaars op het grondgebied van het huidige Utrecht. © nvt

Archeologen dolblij: Utrecht al in de steentijd bewoond

De champagne ging nog net niet open, maar Utrechtse archeologen waren wel dolblij toen ze doorhadden wat voor 'goud' ze in handen hadden. Uit opgravingen op De Uithof blijkt dat Utrecht 8.000 jaar ouder is dan gedacht.

Peter Koop 13-03-18, 20:54 Laatste update: 13-03-18, 21:04

Archeoloog Herre Wynia. © Archieffoto Marnix Schmidt

Dat hebben archeologen ontdekt toen ze bodemonderzoek deden voor de nieuwbouw van het Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie op De Uithof. Bij dat onderzoek zijn sporen gevonden van mensen die daar hebben gewoond rond 11.000 jaar voor het begin van de jaartelling: sporen uit de oude steentijd.

De vondst kwam niet totaal onverwacht, zegt de Utrechtse stadsarcheoloog Herre Wynia. ,,We hadden tijdens boor- en proefsleuvenonderzoek al een aantal oude sporen gevonden. Dus we wisten dat we ze konden verwachten. Dat het er zoveel waren, verraste ons wel. En toen we uit het lab te horen kregen dat het om sporen uit de oude steentijd ging, waren we natuurlijk dolblij.'' Daarvoor waren in Utrecht nooit sporen gevonden die ouder waren dan 3.000 jaar voor het begin van de jaartelling.

Jagers en verzamelaars

De sporen zijn afkomstig van jagers en verzamelaars, die in die tijd in het gebied rond De Uithof leefden. ,,We hebben eigenlijk nauwelijks iets tastbaars gevonden, slechts een paar resten vuursteen. Wel heel veel verkleuringen in de grond die we in het laboratorium konden laten dateren. Die verkleuringen markeren de plekken waar vroeger de hutjes stonden, of de vuurplaats lag.''

De vondst is voor Utrechtse begrippen uniek, maar elders in Nederland zijn al vaker resten uit de oude steentijd aangetroffen. ,,Wat wel vrij bijzonder is, is dat we bij de opgravingen op De Uithof sporen uit de hele geschiedenis hebben gevonden. Niet alleen uit de steentijd, maar ook uit de latere brons- en ijzertijd. Dat kom je niet vaak tegen.''

Centrum
Of er destijds in het centrum van Utrecht óók mensen leefden, is volgens Wynia niet te zeggen. ,,Op de plek van de binnenstad stroomde toen de Rijn. Die verlegde z'n bedding nogal eens, waardoor eventuele oude sporen zijn opgeruimd. Op de plek van De Uithof lagen hogere zandgronden. Een ideale plek voor jagers om hun kamp op te slaan.

Wie hoopt nog een blik te kunnen werpen op de sporen, wordt door Wynia teleurgesteld. ,,Helaas, alles is weg. Op die plek staat nu het nieuwe ziekenhuis. We kunnen nog wel wat vuursteenrestjes laten zien. En natuurlijk het aardewerk uit latere perioden, dat we ook hebben aangetroffen.'' Hij broedt nog wel op een plan om bezoekers van het nieuwe kinderkankercentrum toch iets mee te geven van de historische plek. ,,Het is leuk om het verhaal ergens in het ziekenhuis een rol te laten spelen. Het is een plek waar kinderen een nare ervaring opdoen, wellicht kunnen we ze zo toch nog iets positiefs laten beleven.''