Proef St. Antonius: patiënt sneller ziekenhuis uit na spoedopname

Het verblijf van mensen die wel zorg maar geen medische behandeling meer nodig hebben, verstopt de doorstroming en de opname-mogelijkheden. Afgelopen jaar verbleven ten minste 215 patiënten gemiddeld langer dan een week in het ziekenhuis omdat verblijf thuis of bij een zorginstelling niet mogelijk was. In extreme gevallen kon die wachttijd oplopen tot enkele weken. Bij elkaar gingen naar schatting 1.500 ‘ligdagen’ verloren.

Belangrijk onderdeel van de proef is dat een transferverpleegkundige reeds op de spoedeisende hulp bekijkt of een zojuist gearriveerde patiënt wellicht snel behandeld is, maar niet zonder meer naar huis kan. Dan begint direct de zoektocht naar een oplossing.

Het ziekenhuis heeft te maken met een groeiende groep ouderen die zich meldt met bijvoorbeeld botbreuken en kneuzingen na een valpartij thuis. Vaak is de behandeling kort of zelfs helemaal niet nodig, maar is terugkeer naar huis onverantwoord.

Om voor die situaties een oplossing te zoeken zodat preventieve opname in het ziekenhuis niet nodig is, werken transferverpleegkundigen voor de proefperiode van een jaar op de afdeling spoedeisende hulp, ook 's avonds.

Een van hen is Irma Gottenbos. Zij heeft een actueel overzicht van beschikbare plekken in zorginstellingen in de regio en misschien wel belangrijker: een uitgebreid netwerk. „Ik heb veel kennis, ervaring en een uitgebreid netwerk waardoor ik in gesprek met een patiënt de zorgbehoefte voor die patiënt in een vroeg stadium in kaart kan brengen. Hierdoor vergroten we de kans op een passende plek buiten het ziekenhuis. Als dat dan lukt, is dat geweldig. Patiënten én naasten zijn dan vaak erg opgelucht.”

De pilot en de inzet van transferverpleegkundigen op de spoedeisende hulp verhelen niet dat de capaciteit van de zorginstellingen de afgelopen jaren geen gelijke tred heeft gehouden met de maatschappelijke ontwikkeling. Ouderen worden ouder, blijven langer thuis wonen, terwijl ook de zorg daar vaak onder druk staat. Het leidt tot meer ongelukjes in en rondom huis, waardoor het St. Antonius bijvoorbeeld vorig jaar 5 tot 8 procent meer ouderen op de spoedeisende hulp zag. De vestigingen van Zorgspectrum zoals De Geinsche Hof en Hof van Batenstein moeten daarom schipperen met de beschikbare ruimte om het St. Antonius en de andere ziekenhuizen van dienst te zijn.

Specialist Ouderengeneeskunde Joes Meens van ZorgSpectrum erkent het spanningsveld. Ook bij zijn organisatie staan geen rijen bedden leeg om patiënten op te nemen. Het is woekeren met de beschikbare middelen: „We gaan flexibeler om met onze bedden. Vroeger kon er op de ene afdeling nog wel eens wat leeg staan, terwijl er op de andere een nodig was. Het gaat echter niet alleen om bedden, maar ook personeel wat erbij hoort moet ingevlogen worden. De pilot maakt ook bij onze managers zichtbaar hoeveel personeel en welke deskundigheid we nodig hebben.”