Oud-president Bush (94) overleden

George H.W. Bush overleed volgens woordvoerder Jim McGrath gisteren iets na 22 uur plaatselijke tijd. De bejaarde Republikein, die in de periode 1989-1993 in het Witte Huis verbleef en de vader was van oud-president George W. Bush, leed aan de ziekte van Parkinson. Hij kampte de laatste jaren met gezondheidsproblemen.

Op z’n 93e maakte de oude en zieke Bush nog excuses aan een actrice die hem van aanranding, vier jaar terug, had beschuldigd. Het zou een verkeerd gevallen grapje zijn geweest.

George Bush junior zegt een verklaring op het overlijden: ,,Onze lieve vader is overleden. George H. W. Bush was een man van het hoogste karakter en de beste vader die een zoon en dochter zich konden wensen.”

Volgens de Amerikaanse president Donald Trump was Bush senior een inspiratiebron voor miljoenen Amerikanen. ,,Met zijn ontwapenende humor, zijn toewijding en zijn authenticiteit heeft oud-president George H. W. Bush generaties Amerikanen geïnspireerd om zich in te zetten voor de publieke zaak. Hij vond altijd een manier om de lat hoger te leggen.’’

,,Met helder beslissingsvermogen, gezond verstand en onwankelbaar leiderschap gidste president Bush ons land en de wereld naar een vredig en zegevierend einde van de Koude Oorlog. Als president legde hij de basis voor de decennia van voorspoed die volgden. En ondanks alles wat hij bereikte, bleef hij nederig en gaf hij gehoor aan de stille roep om dienstbaar te zijn die hem zo duidelijk een richtingsgevoel gaf.”

Voormalig president Barack Obama zegt dat Amerika met George H.W. Bush een ‘patriot en nederige dienaar’ heeft verloren.  ,,Hoewel onze harten zwaar zijn vandaag, zijn ze ook vervuld van dank. Onze gedachten gaan vanavond uit naar de hele Bush familie - en naar iedereen die geïnspireerd is door het voorbeeld van George en Barbara”, schrijft hij op Twitter. 

De Amerikaanse oud-president Bill Clinton reageert bedroefd op het overlijden van zijn voormalige politieke rivaal George H. W. Bush. ,,Ik ben bijzonder dankbaar voor iedere minuut die ik met president Bush heb doorgebracht en zal onze vriendschap altijd beschouwen als één van de grootste geschenken van mijn leven’', zegt Clinton in een verklaring.

De Republikein Bush was de voorganger van Clinton in het Witte Huis. De mannen stonden tegenover elkaar bij de presidentsverkiezing van 1992, die door de Democraat Clinton is gewonnen. Die is vol lof over zijn voorganger. Bush heeft zich na de Koude Oorlog ingezet voor ,,meer eenheid, vrede en vrijheid in de wereld’’, zegt Clinton.

De Democratische oud-president prijst het feit dat Bush zijn leven ten dienst stelde van zijn land. Hij deed onder meer dienst tijdens de Tweede Wereldoorlog, was ambassadeur van zijn land bij de Verenigde Naties, het hoofd van de CIA en belandde uiteindelijk in het Witte Huis. Maar weinig Amerikanen hebben zo’n indrukwekkende staat van dienst, vindt Clinton.

De laatste leider van de Sovjet-Unie heeft de bijdrage geprezen die George H. W. Bush leverde aan het beëindigen van de Koude Oorlog. Michail Gorbatsjov zei dat de overleden Amerikaanse oud-president destijds een ,,ware partner’' was, bericht persbureau Interfax.

Bush en Gorbatsjov tekenden als leiders van hun landen onder meer een verdrag over de beperking van atoomwapens. Dat gebeurde nog voor de val van de Sovjet-Unie. Het communistische rijk viel begin jaren negentig uiteen, toen Bush de president was van de Verenigde Staten.

Gorbatsjov (87) zegt met Bush te hebben samengewerkt in een ,,dramatische’' tijd. ,,Het resultaat was de beëindiging van de Koude Oorlog en de wapenwedloop’', aldus de voormalige Sovjetleider, die bekendstaat om zijn historische beleid van perestrojka (hervormingspolitiek) en glasnost (openheid).

Gouverneur Greg Abbott van Texas, de thuisbasis van de familie Bush,  noemt George H.W. op Twitter een Amerikaanse held en icoon. ,,Texas rouwt om één van onze grootste presidenten. George was een vriend voor alles wat hij ontmoette, hij belichaamde klasse en waardigheid. Namens de staat Lone Star bieden Cecilia en ik onze gedachten en gebeden aan de hele familie Bush.’’ 

Premier Mark Rutte zegt veel respect te hebben voor de overleden oud-president. ,,George Bush sr. leidde een lang en rijk leven dat vanaf zijn dagen als oorlogsheld getekend werd door grote betrokkenheid bij zijn land en de wereld. Diep respect voor deze wijze oud-president van de Verenigde Staten’’, laat Rutte via Twitter weten.

De dood van de voormalige president komt zeven maanden en dertien dagen na de dood van zijn echtgenote Barbara, op 17 april. Zij werd 92 jaar en kampte al geruime tijd met gezondheidsproblemen. Haar medische behandeling was enkele dagen eerder gestaakt. 

De woordvoerder van George H.W. Bush liet toen weten dat de oud-president erg verdrietig was door het overlijden van zijn echtgenote. Ze waren 73 jaar getrouwd. ,,Hij hield haar hand heel de dag vast en was erbij toen ze deze goede wereld verliet”, schreef hij in een verklaring. 

Een dag na Barbara's begrafenis werd George H.W. met een bloedinfectie opgenomen in het ziekenhuis.   

George H.W. Bush was de 41e president van de Verenigde Staten. Hij stond bekend als pragmatisch, rustig en diplomatiek maar gaat de geschiedenis niet in als een groots staatshoofd. Critici hebben hem vaak afgeschilderd als kleurloos en besluiteloos: sterk in het buitenland, zwak in zijn binnenlandse politiek.

George Herbert Walker Bush was de zoon van een gefortuneerd bankier en senator. Na de Tweede Wereldoorlog (waar hij de jongste piloot in de marine was) trouwde hij met zijn jeugdliefde Barbara Pierce. Met hun zes kinderen woonden ze in Texas, waar hij rijk werd in de olie-industrie en stapte de politiek in.

In de jaren 70 benoemde president Richard Nixon hem tot VS-ambassadeur bij de Verenigde Naties, daarna vertrok hij als diplomaat naar China en in 1975 volgde de benoeming tot directeur van de inlichtingendienst CIA.

In 1980 deed Bush een gooi naar het presidentschap maar legde het binnen zijn Republikeinse partij af tegen de charismatische ex-filmster Ronald Reagan, die Bush vervolgens wel als running-mate koos. In 1988 wist Bush alsnog hoogste politieke ambt te bemachtigen, na een harde campagne waarbij hij zijn Democratische tegenstander Michael Dukakis in diskrediet wist te brengen.

Bush werd president tegen het einde van de Koude Oorlog. Toen Saddam Hussein op 2 augustus 1990 Koeweit bezette, greep Bush de kans zich te bewijzen als president. Hij bracht een succesvolle internationale coalitie bijeen en wist de Iraakse dictator met een kort en indrukwekkend militair offensief op de knieën de dwingen. De president verzuimde echter door te stoten naar Bagdad om een einde te maken aan het bewind van Saddam.

Toch steeg de populariteit van Bush tot ongekende hoogte. Dat vertrouwen in Bush nam echter weer in een rap tempo af door de economische recessie. Critici merkten op dat Bush de binnenlandse politiek had laten sloffen. Ook had hij zijn belangrijkste verkiezingsbelofte uit 1988, ‘lees mijn lippen, geen nieuwe belastingen’, moeten breken om het stijgende begrotingstekort te beteugelen.

Zijn campagne voor de herverkiezing in 1992 was lusteloos en weinig overtuigend. Hij verloor van de Democraat Bill Clinton. Diens belangrijkste slogan ‘Het is de economie, sukkel’ was klaarblijkelijk net wat de Amerikanen nodig hadden na vier jaar Bush.

Barbara Bush overleed in april van dit jaar: