Kansen groeien in senaat voor donorwet Dijkstra

VideoEen meerderheid van de Eerste Kamer wil dat bij een besluit over orgaandonatie het laatste woord van nabestaanden vast komt te liggen. Een motie hierover, die tijdens een groot debat werd ingediend, lijkt de weg vrij te maken voor een ja volgende week voor het nieuwe donorsysteem van D66'er Pia Dijkstra.

Edwin van der Aa 06-02-18, 15:38 Laatste update: 06-02-18, 17:51

Senatoren van PvdA, SP, 50Plus, OSF en GroenLinks willen expliciet regelen dat donatie van de baan is als familieleden of vrienden ernstige bezwaren hebben tegen het verwijderen van organen bij een stervend persoon. Ook partijen die grote vraagtekens hebben bij het plan voor actieve donorregistratie, zoals 50Plus en OSF, steunen nu het opstellen van een leidraad voor artsen hierover.

Zorgminister Bruins moet bij invoering van een nieuw donorregistratiesysteem landelijke afspraken maken met de zorgwereld over een goede gang van zaken bij een donorbesluit. Deze afspraken moeten dan wel voldoen aan de kwaliteitsrichtlijnen die het Zorginstituut heeft vastgesteld en uiteindelijk wettelijk worden vastgelegd, beogen de senatoren.

Pia Dijkstra (D66) in de Eerste Kamer tijdens de voortzetting van het debat over het voorstel actief donorregistratiesysteem. © ANP

Over de streep

Deze motie kan in ieder geval de goedkeuring dragen van VVD en D66, laten ze weten. Zo ontstaat er een ruime meerderheid vóór. Daarmee wordt de kans groter dat twijfelende senatoren van VVD, PvdA, 50Plus en OSF over de streep worden getrokken ook in te stemmen met het wetsvoorstel van Dijkstra.

Zij wil een nieuwe wijze van donorregistratie regelen, waarbij volwassenen expliciet moeten aangeven dat ze geen orgaandonor willen zijn. Wie niet reageert, wordt automatisch donor. Dinsdag benadrukte Dijkstra dat nabestaanden in de praktijk het laatste woord houden bij een besluit over orgaandonatie. Ze vindt het prima als de Senaat dat wil vastleggen.

Het is spannend of Dijkstra komende dinsdag bij de stemming een meerderheid van 38 senatoren weet te overtuigen van dit nieuwe systeem, dat extra orgaandonoren moet opleveren. De VVD - die verdeeld stemde in de Tweede Kamer - lijkt in de Eerste Kamer mild over het plan. Het CDA blijft streng staan tegenover het voorstel; slechts enkele senatoren van die fractie zullen naar verwachting instemmen met de wet.

Twijfelen

Meerdere partijen in de Eerste Kamer - onder wie PvdA-senator Jopie Nooren - twijfelden de afgelopen weken over het plan van Dijkstra, omdat ze de garanties over een bepalende rol voor nabestaanden daarin te mager vinden. De PvdA vindt het cruciaal dat mensen geen donor worden als ze dat niet willen.

Eind vorige week schreef Dijkstra al in een brief dat nabestaanden volgens haar in de praktijk straks nog altijd aannemelijk kunnen maken dat een bepaalde registratie echt niet overeenkomt met de wens van een donor. Ze weigert echter een formeel vetorecht op te nemen in haar voorstel.

Als er een actief donorregistratiesysteem komt, zal dat in 2020 ingaan.