Amerikanen moeten IS-aanvallen vanaf Turkse basis staken

Een woordvoerder van het Amerikaans ministerie van Defensie zegt tegen The New York Times dat militairen overleg voeren met de Turken om de luchtaanvallen zo snel mogelijk te hervatten. Volgens de krant is het verlies van de basis een klap voor het Amerikaanse leger, ook al zou het maar tijdelijk zijn. In Incirlik staan gevechtsvliegtuigen en drones, en de basis wordt gebruikt als tankstation. Daardoor kunnen toestellen langer operaties uitvoeren boven Syrië en Irak dan wanneer ze voor het tanken naar vliegdekschepen in de Perzische golf moeten.

De Turkse regering sloot het luchtruim gedeeltelijk af nadat in de nacht van vrijdag op zaterdag een deel van het leger een staatsgreep deed. De coup werd snel neergeslagen. Bij de onlusten kwamen 265 mensen om het leven. Zaterdag arresteerde de Turkse overheid honderden militairen, onder wie twee hooggeplaatste vermeende coupplegers, en werden honderden rechters op non-actief gezet.

Zuivering
Analisten maken zich in The New York Times na de coup zorgen om de Turkse inzet tegen IS. 'Ze zullen vooral gericht zijn op het opsporen van de coupplegers en dat zal de nationale veiligheidsdiensten bezighouden. Al het overige - inclusief de strijd tegen IS - zal op een tweede plan komen te staan', aldus Eric Edelman, voormalig ambassadeur in Turkije. Er zijn ook zorgen dat het Turkse leger na de zuivering door Erdogan verzwakt en een minder sterke partner is in de strijd tegen IS.

Op de Incirlik-basis zijn zowel Turkse militairen gelegerd, als soldaten van landen die deelnemen aan de door Amerika geleide missie tegen IS. Volgens de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlut Cavosolglu, waren er ook muitende militairen onder de Turken op de basis. Berichten over onlusten werden tegengesproken.

Geruchten
De Incirlik-basis zit sinds vrijdagnacht zonder elektriciteit, maar een defensiewoordvoerder laat op de Facebookpagina van de luchtmachtbasis weten dat het Amerikaans legerpersoneel niet in gevaar is. Zolang er geen vluchten uitgevoerd worden, zal de centrale legerleiding proberen de effecten op de strijd tegen Islamitische Staat te beperken door militaire operaties aan te passen, aldus de verklaring. Ook de burgerluchtvaart heeft last van de coup; er is een Amerikaans verbod op vluchten tussen de Verenigde Staten en Turkije. Daarnaast is er een negatief reisadvies voor Turkije uitgegaan.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Kerry, heeft zijn Turkse collega Cavosolglu zaterdagavond opgeroepen gefocust te blijven op de strijd tegen IS. Hij sprak de Turkse regering ook aan op geruchten dat de Amerikanen achter de coup in Turkije zouden zitten. Volgens Kerry zijn die berichten schadelijk voor de relatie tussen de twee NAVO-landen. Hij heeft de Turkse minister aangeboden te helpen met een onderzoek naar de coupplegers.

Uitlevering
Cavosolglu riep de Amerikanen op om Fethullah Gülen uit te leveren. Deze Turkse geestelijke woont in de Verenigde Staten. De Turkse regering ziet hem als het brein achter de plannen voor een staatsgreep. Kerry liet eerder al weten de uitlevering van Gülen te zullen onderzoeken als Turkije bewijzen levert van zijn betrokkenheid.

In The Guardian suggereert analist Christopher Harmer dat Turkije de sluiting van de basis Incirlik kan gebruiken om de Amerikanen onder druk kan zetten om Gülen uit te leveren. De medewerker van de denktank Institute for the Study of War zegt dat Erdogan door de staatsgreep meer middelen in handen heeft.