Extern onderzoekDe veiligheidsprocedures tijdens militaire missies zijn onvoldoende en Defensie heeft te weinig gedaan om de veiligheid van militairen die op uitzending zijn te waarborgen. Dat concludeert de commissie-Van der Veer die de besluitvorming, cultuur en mentaliteit bij militaire missies onderzocht.
Hanneke KeultjesLaatste update:19-01-18, 19:58
Incidenten worden wel gemeld, maar er wordt te weinig van geleerd. De commissie adviseert de militaire en ambtelijke leiding van veiligheid een prioriteit te maken en een toezichthouder aan te stellen die gevraagd en ongevraagd advies moet geven over veiligheid.
De commissie-Van der Veer werd begin oktober vorig jaar in het leven geroepen door toenmalig Defensieminister Jeanine Hennis – op de dag dat ze aftrad om het vernietigende rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) over het fatale mortierongeluk in Mali.
Nalatigheid
De vierkoppige commissie, onder leiding van oud-Shell-topman Jeroen van der Veer, had als taak verder te gaan waar het rapport van de OVV ophield: heeft Defensie tijdens de missie in het Afrikaanse land nalatig of verwijtbaar gehandeld. Het was één van de belangrijkste opdrachten van de commissie. Maar of Defensie civielrechterlijk of strafrechtelijk aansprakelijk is, daarop geeft het 22 pagina’s tellende rapport echter geen antwoord.
Kamerleden hadden zich voorbereid op een mogelijk ‘explosief’ rapport met verstrekkende gevolgen. Dat lijkt mee te vallen. De OVV concludeerde immers eind september al dat, door de voor Defensie kenmerkende can-do-mentaliteit, de veiligheid van militairen ondergeschikt is geraakt aan de voortgang van de missie in Mali. Die mentaliteit, zo stelt de commissie, mag geen excuus zijn voor onveilig handelen.
Naast Van der Veer namen ook oud-commandant der strijdkrachten Dick Berlijn, hoogleraar burgerlijk recht Carla Klaassen van de Radboud Universiteit Nijmegen en consultant André de Jong zitting in de commissie.
Geschokt
Veiligheid voor onze militairen moet altijd bovenaan staan en Defensie heeft daarin gefaald
Isabelle Diks, GroenLinks
Partijen in de Tweede Kamer noemen het rapport 'schokkend. Ze willen snel een debat. ,,Ik ben enorm teleurgesteld in Defensie", laat VVD'er André Bosman weten. ,,Het blijkt geen lerende organisatie met een top die zich de veiligheidsverantwoordelijkheid niet eigen maakt. Hoe is dat uit te leggen aan de mannen en vrouwen in het veld, wiens veiligheid juist deze top moet garanderen." Hij wil een aparte veiligheidsorganisatie die een einde maakt aan deze 'ontwijkende cultuur'.
Isabelle Diks van GroenLinks vindt de conclusies van de commissie snoeihard. ,,Veiligheid voor onze militairen moet altijd bovenaan staan en Defensie heeft daarin gefaald." Lilianne Ploumen (PvdA) vindt dat ook en wil een debat 'over de vraag hoe de veiligheid van onze militairen nu wordt zekergesteld'.
Personeel moet prioriteit worden, laat Sadet Karabulut van de SP weten. ,,Onze militairen hebben recht op een werkende en veilige Defensie die leert van haar fouten. Stop met al die missies en EU-legertje spelen", twitterde Gabriëlle Popken van de PVV.
Onze excuses
Helaas kunnen wij deze social post, liveblog of anders niet tonen omdat het één of meerdere social media-elementen bevat. Aanvaard de social media-cookies om deze inhoud alsnog te tonen.
