'We hebben je door, hoor. Je kan helemaal niks'
Zeg eens eerlijk, voel jij je wel eens een bedrieger op je werk? Niet omdat je de boel echt om de tuin leidt, maar omdat het voelt alsof je eigenlijk helemaal niks kan.
Stel je voor: je zit op je werk, je taken vorderen vlot en je baas is tevreden. Dan krijg je een telefoontje: ,,Er is een fout gemaakt,’’ zegt de persoon aan de andere lijn. ,,Jij hoort hier niet.’’ Verbaasd stamel je dat je het niet begrijpt. ,,Je bent betrapt. Je bent helemaal niet goed genoeg voor dit werk. Je moet nu vertrekken.’’
Een bizar scenario? Inderdaad, maar niet voor wie kampt met het impostor syndrome, het oplichterssyndroom, voor het eerst beschreven door twee Amerikaanse psychologen in 1978. Mensen met dit syndroom, vaker vrouwen, voelen zich bedriegers. Ze zijn ervan overtuigd dat ze niet zo bekwaam zijn als ze lijken. Ondanks al hun diploma’s, kwalificaties en ervaring voelen ze zichzelf nooit goed genoeg. Hoeveel succes ze ook oogsten en hoeveel complimenten ze ook krijgen, ze blijven zich iemand voelen die maar doet alsof.
Mensen met het impostor syndrome zijn zeker niet alleen. Uit onderzoek blijkt dat liefst 70 procent van alle mensen op een punt in hun leven zich zo voelt. Dat veel vrouwen er last van hebben, is iets wat ook bedrijfskundige en loopbaancoach Vreneli Stadelmaier tegenkwam in haar werk. Ze schreef het boek F*ck die onzekerheid over het impostor syndrome en helpt vrouwen het te overwinnen.
,,In tien jaar als coach viel me een raar verschijnsel op: veel vrouwen lijken haast een gespleten persoonlijkheid te hebben. Aan de ene kant zijn ze talentvol, behalen ze successen en zijn ze overtuigd van hun eigen kunnen. Maar aan de andere kant ook weer helemaal niet. Ze zijn er heilig van overtuigd dat ze het niet kunnen.’’ Zijn ze niet gewoon onzeker? ,,Nee, dat is het niet. Objectief weten ze namelijk heus wel dat het goed zit. Ze zien dat ze succes hebben, kunnen uitleggen wat ze toevoegen in hun vakgebied en wat ze allemaal goed doen. Maar toch hebben ze die angst.’’
Huilen
De vrees niet goed genoeg te zijn belemmert niet alleen de carrière van veel vrouwen, maar maakt hen ook ongelukkig. ,,Echt, ik heb ze in mijn praktijk gehad: succesvolle vrouwen in hoge functies die in een auto met chauffeur naar me toe komen, maar vervolgens bij mij in huilen uitbarsten omdat ze telkens het gevoel hebben dat ze tekortschieten.’’
Impostor syndrome is een soort innerlijke stem die tegen je zegt dat je het niet kan
Ook mannen kunnen last krijgen van het syndroom, maar waarom worden vrouwen vaker getroffen? ,,Impostor syndrome is een soort innerlijke stem die tegen je zegt dat je het niet kan. Deze wordt gevoed door dingen uit je jeugd of heeft een cultureel component’’, legt Stadelmaier uit. ,,De vrouw staat van oudsher op de tweede rang. Ze moet een dienende rol op zich nemen, bescheiden zijn en niet-assertief. Ontworstel je je daaraan en neem je bijvoorbeeld een hoge functie op je, dan ontstaat er een cultureel conflict met jezelf en het verwachtingspatroon dat er is voor jou. Je voelt je alsof je er niet bij hoort, een vreemde eend in de bijt.’’
Op sommige momenten in je carrière ben je kwetsbaarder dan op andere. ,,Het kan de kop opsteken als je moet solliciteren of als je net aan je eerste baan begint, maar ook als je moet netwerken. Mensen in creatieve beroepen hebben er gemiddeld ook vaker last van’’, zegt Stadelmaier. ,,Ook geldt dat hoe meer je hebt bereikt, hoe erger het meestal wordt. Er is immers steeds meer om te verliezen. Je hebt meer manden om doorheen te vallen.’’
Papegaai
Hoe irritant en belemmerend ook, impostor syndrome is volgens Stadelmaier zeker te overwinnen. ,,Het begint met snappen hoe het werkt. Je moet inzien dat het maar een gedachte is, een vervelende papegaai op je schouder, verder niks. Vervolgens moet je leren die papegaai om zeep te helpen.’’ Dat kan lastig zijn. ,,Dat beest weet precies wat hij moet zeggen zodat je het gelooft. Om hem te verslaan, moet je je afvragen waar die gedachten vandaan komen. Dan moet je leren er feiten tegenover te zetten die bewijzen dat het stemmetje liegt.’’
Wie lijdt aan impostor syndrome, moet gevoel leren loskoppelen van de feiten. ,,Je moet iets tegenover die negatieve gedachten kunnen zetten. Als het stemmetje zegt dat je het niet kan, moet je logisch nadenken over bewijs dat dat een leugen is. Wat kan je? Wat heb je allemaal gepresteerd?’’
Alle begin is moeilijk, maar proberen loont. ,,Als het je eenmaal een keer gelukt is om die papegaai te negeren, dan wordt het iedere keer makkelijker.’’
Klinkt dit voor jou herkenbaar? We horen graag je ervaringen met het impostor syndrome. Reageren kan hieronder. Liever anoniem reageren? Stuur dan een mailtje naar werkt@ad.nl .
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMhuisarts vertelt
Meneer Bolkestein hapt naar adem, maar de coassistent en ik horen niets bij de longen
-
PREMIUM
Genoeg openstaande vacatures in ICT, toch stijgt het aantal in ww-uitkering: ‘Cruciaal om mee te groeien’
Het aantal ICT’ers dat werkloos thuiszit, is het afgelopen jaar gestegen. Dat blijkt uit cijfers van het UWV Haaglanden. Een opvallende ontwikkeling, aangezien de krapte bij deze tak van de arbeidsmarkt aanhoudt. Hoe kan dit?Delft, Zoetermeer, Westland, Den Haag -
AD WERKT
Annie Mes (96): Stoppen met werken lijkt me vreselijk
Het is bijna onvoorstelbaar, maar het arbeidzame leven van Annie Mes uit Middelburg duurt al bijna 80 jaar. In 1940 ging ze aan de slag in de winkel in wol en handwerken van haar moeder, aan de Pottenmarkt. Anno 2018 werkt Mes - 96 jaar oud inmiddels - er nog steeds, zes dagen per week. En ze moet er niet aan denken om te stoppen. -
Medewerker plots ontslagen na 27 jaar trouwe dienst, nu krijgt ze 215.000 euro van ziekenhuis
Voor een 47-jarige medewerker van het Reinier de Graaf ziekenhuis komt haar ontslag na 27 jaar totaal onverwachts. Ze stapt naar de rechter om de volgens haar onterechte dienstbeëindiging aan te vechten. Die geeft de werknemer gelijk: het ziekenhuis moet haar 215.000 euro betalen.Delft -
baas bedreigd
Medewerker op staande voet ontslagen na 'onacceptabele' opmerking: onterecht, oordeelt rechter
,,Bek houden anders trek ik je kop van je romp.” Een medewerker van een groothandel die vorig jaar zijn baas op deze wijze had bedreigd werd op staande voet ontslagen. Maar dat was onterecht, zo blijkt nu. Volgens de kantonrechter kon de opmerking weliswaar dreigend overkomen en als grensoverschrijdend worden bestempeld, toch had de werkgever meer moeite moeten doen om de context te begrijpen.
-
PREMIUMSalaris
René (34) werkt bij de servicedesk: ‘Vorig jaar kregen we van het bedrijf een energietoeslag van 400 euro’
-
-
-
PREMIUM
Broertjes namen imperium van hun vader over en kijk eens: nu hebben ze de allerbeste Albert Heijn
Vroeger gingen de AH-boys Tim en Rinse elke week naar een andere plaatselijke winkel. „Jumbo, Plus. Kijken hoe zij het doen om het zelf beter te proberen.” Ze werden er gek van en besloten hun eigen weg en hart te volgen. Dat werkt: komend jaar mag de Haaksbergse supermarkt zich de beste Albert Heijn van Nederland noemen. Met dank aan hun grote troef: shiftleider Bas.Enschede, Haaksbergen -
Tip van de Baas
Pak je kansen en wees jezelf, zegt de baas van Corendon
Wie beter dan de baas weet hoe het werkt op de werkvloer. Hoe je opvalt, wanneer je om meer loon vraagt en wat helpt om verder te komen. Zij geven hún beste tips. Vandaag: Atilay Uslu, oprichter en eigenaar van reisorganisatie Corendon.
-
PREMIUM15
Ict’er Jeroen raakte dakloos, nu heeft hij een plan bedacht voor een betaalbare woningmarkt
Den Haag -
PREMIUM
Omega 3 kan hart- en vaatziekten voorkomen, maar je lichaam maakt het zelf niet aan: in deze voeding zit het
Omega 3-vetzuren helpen hart- en vaatziekten voorkomen en bevorderen een goed functionerend immuunsysteem. Alleen: ons lichaam maakt ze zelf niet aan. Hoe kunnen we ze dan toch binnen krijgen? Professor Imogen Foubert en diëtiste Nadine Vanvuchelen leggen uit hoe je je omega 3-niveau kunt opkrikken. -
-
PREMIUM
Voetballer John-Henry leidt bijzonder dubbelleven: ‘Loop er niet mee te koop, maar stop het ook niet weg’
Den Haag
8 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageers d
s d
Kelly Dekker
ibl
Micha Hofwijks