'Wilders niet beschermd door vrije meningsuiting'

In jurisprudentie ontbreekt volgens het OM de ruime vrijheid van meningsuiting voor politici ,,bij het belasteren van minderheidsgroepen of het aanwakkeren van intolerantie tussen bevolkingsgroepen''.

,,Voor persoonlijke opvattingen is geen plaats'', zegt officier van justitie Wouter Bos. Daarmee verwijst hij naar de uitlatingen van Wilders dat hij in een politiek proces verwikkeld is geraakt. Bos zegt ook dat hij de richtlijn van het college van procureurs-generaal volgt: die stelt dat eventueel martelaarschap of het uitbuiten van een voorbeeldfunctie geen reden is om niet te vervolgen.

Dit proces draait volgens de aanklagers om twee fundamentele waarden in onze samenleving: de vrijheid van meningsuiting en de bescherming tegen discriminatie. Tussen die twee grondrechten bestaat spanning, erkende Bos. ,,Het is cruciaal dat politici in hun speeches geen aanleiding geven tot onverdraagzaamheid.'' Het zijn van politicus is geen verzachtende omstandigheid, aldus de officier van justitie.

'Geen rugdekking'
Ook het feit dat Wilders eerder werd vrijgesproken vanwege kritiek op de islam geeft hem niet dezelfde 'rugdekking' van internationale verdragen als bij een aanklacht voor het discrimineren van bevolkingsgroepen. De 'minder, minder, minder'-uitspraken deed Wilders in een Haags café in maart 2014. Volgens het OM was de speech weloverwogen, gepland en de reactie van de PVV-aanhang georkestreerd.

Dat Wilders die uitspraken later relativeerde door te zeggen dat hij juist criminele Marokkanen bedoelde, doet volgens Bos niet ter zake. Die nuance is door velen ook niet meer gehoord, zei hij. ,,De pijn bij veel Marokkanen zit bij het over één kam scheren van de groep.'' Vooral de mededeling 'Dan gaan we dat regelen' is volgens Bos als bedreigend ervaren.

'Geen gevangenisstraf'
Voor zijn uitspraken kan het OM maximaal een jaar gevangenisstraf eisen, of een geldboete oplopend tot 8.200 euro. In de praktijk komen beide straffen 'absoluut niet voor', zegt Henny Sackers, hoogleraar sanctierecht aan de Radboud Universiteit, in de Volkskrant. ,,Uitingsdelicten zitten altijd aan de onderkant van de strafsoorten.'' Bovendien gaat Wilders voor het eerst in de fout ('first offender'), wat ook gevangenisstraf uitsluit.

Morgenochtend vervolgen de twee officiers van justitie hun 190 pagina's tellende requisitoir vanaf 09.30 uur. Dan zal ook de strafeis worden voorgelezen. Daarna is het woord aan de verdediging die naar verwachting diezelfde dag nog zal beginnen met haar slotpleidooi.

Verslaggever Tobias den Hartog volgde de rechtszaak vanuit het Justitieel Complex Schiphol in Badhoevedorp. Lees hieronder zijn liveblog terug.