Rotterdams slachtoffer Bataclan naar proces in Brussel: Ik wil Abdeslam in de ogen kunnen kijken

De zaak die morgen van start gaat, draait niet om wat er gebeurde in de Bataclan, maar om een schietpartij enkele maanden later in het Belgische Vorst. Daar wilden op 15 maart 2016 wilde een Belgisch-Frans politieteam een woning in de Driesstraat in Vorst doorzoeken, toen de agenten onverwacht werden beschoten. Drie van hen raakten gewond. Een politiescherpschutter schoot vervolgens de Algerijnse terrorist Mohamed Belkaïd (35) dood, maar Salah Abdeslam wist te ontkomen. Hij werd drie dagen later opgepakt in Molenbeek.

Vier dagen later, op 22 maart, vonden de dodelijke aanslagen in Brussel plaats, mogelijk versneld vanwege de arrestatie. Het Openbaar Ministerie sluit niet uit dat Abdeslam in hetzelfde netwerk zat.

In de woning in Vorst was nog een derde man aanwezig. Deze Sofien Ayari uit Tunesië (24) staat ook terecht. Beiden is 'moordpoging in een terroristische context' ten laste gelegd, iets waarvoor ze tot veertig jaar celstraf kunnen krijgen. 

Over de aanslagen in Parijs gaat het proces dus niet, maar toch zakken slachtoffers van die aanslagen af naar Brussel. Abdeslam geldt namelijk als de enige overlevende terrorist van die aanslagen, waarbij op 13 november 2015 130 doden vielen. 

De Rotterdamse Ferry Zandvliet overleefde toen samen met drie vrienden de aanslag tijdens het optreden van Eagles of Death Metal. Hij stond die avond in de Bataclan oog in oog met een van de terroristen en wil nu op zijn beurt Abdeslam in de ogen kijken, zegt hij in het Belgische tv-programma De Zevende Dag. ,,Het is een soort film die steeds in mijn hoofd geprojecteerd wordt. Ik kan bijna iedere scène reproduceren. Eén dader heb ik goed gezien, twee anderen minder goed."

Tijdens de aanslagen in Parijs hadden de terroristen het naast de Bataclan ook gemunt op terrassen van horecazaken en het Stade de France. Abdeslams bomgordel zou echter niet zijn afgegaan, waarna hij zich schuilhield in Molenbeek. Daar was hij opgegroeid met zijn oudere broer Brahim, die zichzelf wel opblies in de Franse hoofdstad. De 28-jarige Fransman zit nu al ruim 2,5 jaar in in een gevangenis bij Parijs, maar wordt gedurende het proces overgeplaatst naar een zwaarbeveiligde gevangenis nabij Lille. Elke procesdag wordt hij naar Brussel gebracht en weer terug.

De terreurverdachte heeft tot nu toe nog maar amper iets gezegd over de gebeurtenissen in Parijs en zijn vlucht daarna. Hij vroeg wel om zijn proces in Brussel te kunnen bijwonen, maar veel verwacht Zandvliet daar niet van. ,,Ik geloof niet dat hij antwoorden gaat geven die bevredigend zullen zijn." Zandvliet is niet het enige slachtoffer van de Bataclan dat aanwezig is. ,,Dat wordt heftig om die mensen te ontmoeten en hun verhalen te horen." 

Zandvliet richtte eerder al een online platform op om slachtoffers van terreur samen te kunnen brengen, iets wat hem hielp om het te verwerken. ,,We delen daar informatie over welke psychologen kunnen helpen, maar ook over hoe het met ons gaat. En soms gaan we samen iets eten. Want praten met een psycholoog werkt, maar het is anders om met iemand aan tafel te zitten die het ook zelf heeft meegemaakt."

De Rotterdammer besloot ook nog op bezoek te gaan bij de vader van een van de daders. ,,Mensen vinden dat moedig. Maar eigenlijk is ook hij een slachtoffer, want hij is zijn kind kwijt. En toen ik zijn verhaal hoorde, besefte ik dat het toch anders in elkaar zit dan je denkt: hij is een wereldburger, zijn zoon heeft goede studies gedaan enzovoorts."

Dat de jonge bewoner van de wijk Molenbeek een levensgevaarlijke jihadist zou worden zagen weinigen aankomen. In Brussel stond de latere terrorist bekend als kleine crimineel die op meiden joeg, feestte, veel dronk en hasj rookte. Samen met zijn broer runde Abdeslam zelfs enige tijd een bar. Dat veranderde nadat hij in kringen van extreme moslims verscheen.

Alleen al voor wat hij in België deed riskeert Abdeslam 40 jaar cel.